Bestuurdersaansprakelijkheid
Vroeger ging je als bestuurder van een BV vrijwel altijd vrijuit. Zelfs als je je taken ernstig had verwaarloosd en de onderneming door jouw nalatigheid op de fles ging: alleen een héél slimme curator kon iemand daarvoor laten boeten. Die tijd is nu echt voorbij. De overheid heeft tal van wetten doorgevoerd om bestuurders minder gemakkelijk te laten wegkomen. En de curator is tegenwoordig verplicht om een rechtmatigheidsonderzoek naar het reilen en zeilen van de bestuurder te doen.
In welke situatie kan je als bestuurder aansprakelijk worden gesteld
De curator kan in beginsel iedere bestuurder aansprakelijk stellen voor het tekort in het faillissement. De vereisten daarvoor zijn:
De bestuurder moet zijn taak kennelijk onbehoorlijk hebben vervuld. Het moet aannemelijk zijn dat deze onbehoorlijke taakvervulling een belangrijke oorzaak van het faillissement is.
De wetgever helpt de curator hierbij: is de boekhouding niet op orde of is in de afgelopen drie jaar een jaarrekening te laat gedeponeerd? Dan geldt onbehoorlijk bestuur als een feit. In dat geval wordt vermoed dat dit een belangrijke oorzaak van het faillissement is. Daarmee zijn de rollen ineens omgedraaid: de bestuurder zal nu moeten aantonen, dat er een ándere oorzaak aan het faillissement ten grondslag ligt.
15 TIPS! Voorkom bestuurders- aansprakelijkheid ingeval faillissement
Bestuurders van naamloze en besloten vennootschappen, stichtingen, verenigingen en coöperaties dienen hun bestuurstaken op een behoorlijke manier te vervullen. Doen zij dit niet en vervullen ze hun taak onbehoorlijk? Dan kunnen ze persoonlijk aansprakelijk worden gesteld voor de geleden schade. Ze kunnen niet alleen te maken krijgen met claims van de rechtspersoon/onderneming waarvoor ze werkzaam zijn, maar ook met aanspraken van de curator, crediteuren, het pensioenfonds en niet te vergeten de Belastingdienst.
Ondernemen is nu eenmaal risico nemen. Ondernemingen zijn ook niet gebaat bij bestuurders die uit angst voor claims alleen maar defensief en angstig beleid voeren. De lat voor bestuurdersaansprakelijkheid wordt dan ook redelijk hoog gelegd. De rechter gaat alleen uit van aansprakelijkheid, als er sprake is van een “ernstig verwijt”. Daarvan is sprake “als een bestuurder handelingen verricht die geen redelijk oordelend en verstandig bestuurder in dezelfde omstandigheden zou hebben verricht”.
15 TIPS
De rechter neemt aansprakelijkheid niet snel aan. Toch neemt het aantal claims wegens bestuurdersaansprakelijkheid ieder jaar toe. Het risico bestaat dus dat ook u op een gegeven moment in rechte wordt aangesproken. Dit risico loopt u waarschijnlijk liever niet. Daarom geven we u een aantal tips om aansprakelijkheid te voorkomen:
1. Sluit een goede bestuurdersaansprakelijkheidsverzekering af. Die biedt bescherming tegen claims van de curator en dekt meestal ook de proceskosten.
2. Zorg dat u de administratie goed bijhoudt en de jaarrekening opmaakt en tijdig deponeert. Geef geen misleidende voorstelling van zaken.
3. Geef betalingsonmacht tijdig door aan de fiscus, bedrijfsvereniging en het (bedrijfstak)pensioenfonds.
4. Bereid beslissingen met vergaande financiële consequenties goed voor, verricht gedegen onderzoek en leg afspraken schriftelijk vast.
5. Ga geen verplichtingen aan namens de onderneming, terwijl u weet dat u deze niet kan nakomen en dat de onderneming geen verhaal biedt voor de schulden. Ga, in het zicht van faillissement, ook geen nadelige verplichtingen aan namens de onderneming.
6. Zorg voor een goede kredietbewaking.
7. Verstrek geen lening zonder daar tegenover voldoende zekerheden te bedingen. Ga ook geen lening aan waarbij onevenredig veel zekerheden aan de financier verstrekt worden. Koop geen activa voor een veel te hoge prijs en verkoop ze niet voor een veel te lage prijs.
8. Zorg voor een goede managementovereenkomst en factuur op een juiste wijze uit de Beheer BV of Holding BV.
9. Respecteer de statuten en afspraken met aandeelhouders en commissarissen. Is volgens die statuten of afspraken de voorafgaande goedkeuring voor bepaalde bestuursbesluiten of -handelingen van de aandeelhouders of commissarissen vereist? Vraag die toestemming dan ook, bij voorkeur schriftelijk. En besluit en handel niet voordat die toestemming is verkregen.
10. Handel alleen in het belang van de onderneming en niet in uw eigen belang. Belangenverstrengeling wordt u zwaar aangerekend. Is een bepaalde transactie zowel gunstig voor de onderneming als voor uzelf? Wees daar dan open over, leg de kwestie voor aan de onderneming en vraag van tevoren schriftelijke toestemming.
11. Vermijd in geval van dreigende betalingsonmacht de selectieve betaling van crediteuren. Wacht ook niet te lang met het aanvragen van faillissement, als duidelijk is dat de onderneming zijn verplichtingen niet meer kan nakomen.
12. Keer nooit dividend uit zonder te controleren of de BV na deze uitkering haar rekeningen nog wel kan betalen.
13. Sluis geen activa weg en onttrek geen gelden aan de onderneming.
14. Laat het bestuur van de onderneming niet over aan ondeskundige derden of stromannen. Of nog erger: laat de onderneming niet achter zonder bestuurder.
15. Gaat het echt helemaal mis? Raadpleeg dan een insolventie jurist, vraag zelf het faillissement van de BV aan en blijf aan boord tot de curator is gearriveerd.
Met deze checklist kunt u hopelijk bestuurdersaansprakelijkheid voorkomen. Mocht u echter toch aangesproken worden of dreigt er een claim? Dan kunt u altijd contact opnemen met ons kantoor via 085 – 0666 555.
